بندر‌عباس 

یکی از بزرگ‌ترین بنادر ایران، مرکز استان هرمزگان و شهرستان بندر‌عباس است. این شهر با مساحت ۱۲۵ کیلومترمربع در جنوب استان هرمزگان واقع شده‌ و از شمال به مناطق کوهستانی و از جنوب به دریا منتهی می‌شود.

مجتمع بندری شهید رجایی و بندر شهید باهنر به‌عنوان مکانی برای جابه‌جایی کالا و احداث کارخانه‌های بزرگ و صنعتی آن را تبدیل به مهم‌ترین منطقه کشور در زمینه بازرگانی و صنعت کرده ‌است.

ین شهر از شمال با حاجی‌آباد، از شرق با میناب، از غرب با بندر‌خمیر و بندر‌لنگه و از جنوب با خلیج‌فارس همسایه است. نزدیک‌ترین شهر به بندرعباس شهر قشم (مرکز جزیره قشم) با فاصله‌ای نزدیک به ۲۸ کیلومتر است و فاصله آن تا تهران ۱۲۸۷ کیلومتر، تا اصفهان ۹۳۳ کیلومتر، تا شیراز ۵۷۷ کیلومتر و تا کرمان ۴۹۱ کیلومتر است.

بندرعباس از شهرهای قدیمی کشور با  فراز و نشیب‌های بسیار است. این بندر در زمان سلطنت داریوش هخامنشی برای برقراری ارتباط دریایی با بنادر مهم چین و هند انتخاب شد. دوران اوج تاریخ بندرعباس به قرن ۱۳ میلادی بر‌می‌گردد و بعد از آن هم پرتغالی‌ها از آن برای بارگیری کالاهای خود استفاده می‌کردند.

 این بندر تاریخی در گذشته با نام‌های دیگری چون گمبرون، گامرون و جرون هم شناخته می‌شد که سرانجام در سال ۱۶۲۲ میلادی، پس از لشکرکشی شاه عباس اول و بیرون کردن پرتغالی‌ها از خاک ایران، به افتخار این پیروزی، گمبرون به بندرعباس تغییر نام پیدا کرد.

 

 

 

 

تاریخچه

بندرعباس از شهرهای قدیمی کشور با  فراز و نشیب‌های بسیار است. این بندر در زمان سلطنت داریوش هخامنشی برای برقراری ارتباط دریایی با بنادر مهم چین و هند انتخاب شد. دوران اوج تاریخ بندرعباس به قرن 13 میلادی بر‌می‌گردد و بعد از آن هم پرتغالی‌ها از آن برای بارگیری کالاهای خود استفاده می‌کردند.

این بندر تاریخی در گذشته با نام‌های دیگری چون گمبرون، گامرون و جرون هم شناخته می‌شد که سرانجام در سال ۱۶۲۲ میلادی، پس از لشکرکشی شاه عباس اول و بیرون کردن پرتغالی‌ها از خاک ایران، به افتخار این پیروزی، گمبرون به بندرعباس تغییر نام پیدا کرد.

 

فرهنگ و آداب و رسوم بندرعباس

بندرعباس به‌واسطه موقعیت جغرافیایی و اقتصادی‌اش، همواره محل زندگی مردم از نقاط مختلف ایران و جهان بوده است و همین امر باعث شده تا فرهنگ و آداب رسوم محلی بندرعباس مجموعه‌ای غنی و متنوع از فرهنگ‌های مختلف باشد. به‌عنوان مثال، پوشش زنان این منطقه شامل چادر، پیراهن و شلوار بندری با رنگبندی شاد است و اگر خوب به نحوه پوشش آن‌ها نگاه کنیم، پی به شباهت زیاد آن با لباس‌های هندی می‌بریم که در واقع این شباهت ناشی از تعاملات فرهنگی مابین کشور هند و بندرعباس است .مردم بندرعباس با گویش بندری صحبت می‌کنند، این گویش تحت تاثیر ورود اقوام و مهاجرین از کشورهای مختلف و حتی از نواحی دیگر کشورمان قرار گرفته است و در آن اصطلاحاتی از مردم عرب گرفته تا آفریقایی‌ها، پرتقالی‌ها، هلندی‌ها و انگلیسی‌ها و حتی اقوام مختلف از سراسر ایران دیده می‌شود

آداب و رسوم محلی بندرعباس هم ترکیبی از آیین‌های اقوام مختلف از اقصی نقاط جهان است که از زمان‌های قدیم تا به امروز در میان مردمان این منطقه، هم‌چنان مورد توجه قرار گرفته است. از جمله این آداب و رسوم میتوان به مراسم قبله دعا، مراسم زنبیل گردان، و مراسم زار اشاره کرد

.

 

 

 

 

مراسم قبله دعا

این مراسم برای بارش باران برگزار می‌شود و در طی آن، ابتدا کودکان به صورت دسته جمعی در کوچه و بازار راه می‌روند و یک صدا شعری محلی که مربوط به این آیین است را می‌خوانند و از شنوندگان هدیه می‌گیرند. مردم هم بدین وسیله، از مکان و زمانی که قرار است در آن مراسم قبله دعا برگزار شود، مطلع می‌شوند. در این مراسم مردم روزه می‌گیرند، نماز می‌خوانند، دعا می‌کنند و با پختن نذری و پخش آن در بین فقرا از خدا طلب بارش باران

می‌کنند.

 

 

مراسم زنبیل‌گردان

این مراسم مختص کودکانی است که تا سن دو سالگی، هنوز راه نیفتاده‌اند. در این مراسم پدر و مادر کودک جمعی از فرزندان همسایه را دعوت می‌کنند. سپس فرزندشان را درون زنبیلی که از برگ درخت نخل بافته شده، قرار می‌‌دهند و دیگر کودکان هم زنبیل را گرفته و شعر می‌خوانند تا وی زودتر راه بیفتد.

 

 

 

 

مراسم زار

مراسم زار از آفریقا وارد این منطقه شده است. به اعتقاد مردم بندرعباس، فرد بیمار به علت ورود یک باد فرازمینی به بدنش بیمار شده و این مراسم برای بهبودی وی انجام خواهد شد. این بیماران که توسط پزشک درمان نمی‌شوند، باید به مسئول برگزاری مراسم مراجعه کرده تا او را هفت روز قبل از شروع مراسم قرنطینه کنند. مسئول برگزاری این مراسم، مامازار یا بابازار نام دارد.

اصل مراسم با حضور بهبودیافتگان، فرد بیمار و مامازار یا بابازار برگزار می‌شود. در طی مراسم موسیقی خاصی نواخته می‌شود و مامازار یا بابازار با اعمالی نظیر حرف زدن با جن و ضربه زدن به او، بیماری را از بدن وی خارج می‌کند.

 

 

 

 

 

 

اقتصاد بندرعباس

 اقتصاد بندرعباس را می‌توان از جهات مختلف بررسی کرد. این استان به‌واسطه شرایط جوی و جغرافیایی‌اش، دارای زمین‌های کشاورزی، باغ‌های مرکبات و نخلستان‌های خرما است؛ به همین دلیل در این منطقه، محصولات متنوعی نظیر خرما، نارنگی، انبه و مرکبات تولید می‌گردد. علاوه بر موارد گفته شده تنباکو، ارده و مسقطی هم از دیگر محصولات ارزشمند این استان به‌شمار می‌آیند.  هم‌چنین وجود معادنی نظیر نفت، گاز، کرومیت، فولاد، آلومینیوم وخاک‌ سرخ از دیگر نقاط قوت اقتصادی این استان محسوب می‌شوند؛ از‌‌ سویی ‌دیگر قرار گرفتن شهرستان بندرعباس در کنار خلیج‌فارس و چاه‌های نفت، باعث می‌شود تا تولیداتی نظیر فرآورده‌های نفتی، گاز، مروارید و شیلات را هم به اقصی نقاط جهان صادر کند. وجود بندر تجاری شهید رجایی و گمرک ایران در بندرعباس هم آن را تبدیل به قطب اقتصادی کشور نموده است.

 

 

بهترین زمان سفر به بندرعباس

دمای هوای بندرعباس از اوایل آذر تا اوسط فروردین در بازه 18 تا 23 درجه سانتی‌گراد تغییر می‌کند، بنابراین بهترین زمان سفر در این ایام است. حتی در این بازه زمانی جشنواره‌های مختلفی نظیر جشنواره مجسمه شنی، جشنواره خرید، جشنواره جهله‌نگاری، جشنواره خلیج‌‌‌فارس و جشنواره اقوام ایرانی و خلیج‌فارس برگزار می‌شوند که شرکت در هر کدام از این رویدادها خالی از لطف نخواهد بود و می‌توانید زمان سفر خود را با توجه به زمان برگزاری این جشنواره‌ها برنامه‌ریزی کنید.

 

سوغات و صنایع دستی بندر عباس

صنایع دستی بندرعباس، گواه روحیه لطیف و خوی‌ گرم مردمان این سرزمین است و ریشه در فرهنگ قدیمی آن دارد. با سفر به بندرعباس شاهد دست سازه‌هایی نظیر مجسمه، تابلو و دیگر اشیا زینتی از انواع صدف‌ها و مرجان‌ها خواهیم بود. هم‌چنین زنان هنرمند این منطقه رودوزی‌های زیبایی نظیر گلابتون‌دوزی، خوس‌دوزی، بادله‌دوزی و سوزن‌دوزی بر روی لباس‌های محلی و زیبای این منطقه اجرا می‌کنند. حصیر ‌بافی، قالی ‌بافی، خرسک بافی، شیریکی‌ پیچ، چنته‌ بافی، سفالگری سنتی و چادر‌شب بافی از دیگر صنایع دستی زیبا و جذاب این منطقه است.

علاوه بر صنایع دستی ذکر شده که می‌توانید به‌عنوان سوغات این شهر برای عزیزانتان به یادگار ببرید، محصولاتی نظیر خرما و فرآورده‌های آن، مرکبات و شیلات بندرعباس هم از دیگر گزینه‌های انتخابی برای خرید یک سوغاتی خوشمزه از این شهر است.

 

 

 

 

 

غذاهای محلی بندرعباس

اگر از غذاهای تکراری و روزمره خسته شده‌اید با سفر به بندرعباس می‌توانید این روزمرگی را با خوردن غذاهای محلی این منطقه جبران و سمفونی از عطر و طعم‌ها را تجربه کنید. غذاهای محلی بندرعباس به‌دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش، بیشتر با انواع ماهی‌ها پخته می‌شود و به‌دلیل مراودات فرهنگی این بندر با مردم کشور هند، غالبا برای طعم‌دار کردن آن‌ها از ادویه‌های تند و گرم هندی استفاده می‌شود. از غذاهای خوشمزه محلی این منطقه، می‌توان به مواردی نظیر مهیاوه، هواری، بلالیت، زیبون، عنکاس ماهی، موفلک و برنج دیشو اشاره کرد.

 

 

 

 

مراکز خرید بندرعباس

یکی از بهترین بخش‌های سفر به بندرعباس گشت‌وگذار در مراکز خرید آن است. در این شهر از بازارهای سنتی گرفته تا پاساژهای شیک و مدرن، هر کدام از جذابیت‌های ویژه‌ای برخوردارند و در آن‌ها می‌توانید انواع صنایع دستی، خوراکی‌ها، پوشاک و سایر مایحتاج خود را تهیه کنید.

مجتمع‌های تجاری سیتی سنتر، زیتون، ستاره جنوب، نیلی، ستاره شهر، مگامال سرو، رویال، پاسارگاد، ملکه آسمان‌ها، بازار بزرگ طلا و جواهرات در کنار بازارهای سنتی مثل بازار اوزی‌ها و لاری‌ها، بازار سنتی بندرعباس، بازار مرکزی از جمله مراکز خریدی هستند که همواره موردم توجه مردم بومی و مسافران این شهر قرار گرفته‌اند.

 

 

 

آشنایی با جاهای دیدنی بندرعباس

وجود خلیج فارس در مجاورت بندرعباس و قدمت دیرینه آن باعث شده تا این منطقه جاذبه‌های طبیعی و تاریخی زیادی داشته باشد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.

 

 

 

 

 

عمارت کلاه ‌فرنگی

این بنای تاریخی که در مرکز شهر بندرعباس واقع شده، از مکان‌های تجاری مربوط به دوره صفویه است. علت این نام‌گذاری قرار گرفتن گنبدی به شکل کلاه بر روی بخشی از عمارت است. وجود آب انبارهای متعدد در اطراف این عمارت هم، از دیگر شگفتی‌های آن به‌شمار می‌آید. این اثر در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

 

 

 

مسجد دلگشا

مسجد دلگشا یا  مسجد جامع بندر عباس از دیگر بناهای تاریخی این شهر با قدمتی 250 ساله است. این مسجد که محل عبادت مسلمانان اهل سنت است، معماری بسیار زیبا، همراه  با کاشی‌کاری‌های برجسته‌ای دارد و از بزرگ‌ترین مساجد ایران در بندرعباس به‌شمار می‌رود. مسجد دلگشا در سال 1387 بازسازی شد و پس از 5 سال، مورد بهره‌بردای قرار گرفت.

برکه‌های باران

در بندرعباس آب ‌انبارها باعنوان برکه شناخته می‌شدند و از‌آن‌جایی که در آب ‌انبارها، آب باران ذخیره می‌شد، نام برکه‌های باران بر آن‌ها گذاشته شد. برکه‌های باران مربوط به دوران صفویه است و در مجموع از پنج آب ‌‌انبار با

هار دهانه اصلی ذخیره آب و گنبدهایی یکنواخت و زیبا تشکیل شده است.

 

 

موزه آب و مردم ‌شناسی بندرعباس

اگر می‌خواهید با فرهنگ و تاریخ مردمان این خطه بیشتر آشنا شوید، بازدید از دو موزه آب و مردم‌ شناسی بندرعباس را پیشنهاد می‌کنیم. با بازدید از موزه آب می‌توانید اطلاعات مناسبی در رابطه با ابزار و وسایل مردمان گذشته این خطه برای دسترسی به چاه‌های آب به‌دست آورید.

موزه مردم ‌شناسی یا موزه خلیج‌فارس، که در محوطه تاریخی برکه‌های باران قرار گرفته است، دارای بخش‌های متعدد در رابطه با فرهنگ و آداب و رسوم مردم بندرعباس از گذشته تا به امروز است. در حال حاضر سه عدد از این برکه‌ها در محوطه موزه واقع شده و معماری هرمزگانی جالبی را برای این موزه به ارمغان آورده‌اند

 

 

 

 

 

معبد هندوها

معبد هندوها یا پرستشگاه بت گوران واقع در مرکز شهر بندرعباس از دیگر بناهای تاریخی این شهر است. در ساخت این بنای تاریخی از مصالحی چون سنگ‌های مرمر و سنگ‌های مرجانی استفاده شده و در ساخت آن از معماری معبدهای هندی، الهام گرفته شده است. جالب است بدانید که در این مکان تاریخی، امکان مشاهده و خرید آثار و صنایع دستی بندرعباس هم وجود دارد.

 

 

 

مسجد ناصری

مسجد ناصری در دوران قاجار، توسط شخصی به نام محمدعلی ناصری ساخته شد. در این مسجد، معماری سنتی جنوب کشور و طرح‌های هندی به ‌چشم می‌خورد. در بازدید از این بنای تاریخی می‌توانید از تزئینات گچبری، کاشی‌کاری‌های زیبا و طرح‌های کشیده شده در دیوارهای مسجد لذت ببرید.

 

 

امامزاده شاه محمد‌تقی

زیارتگاه شاه محمدتقی از اماکن مقدس و متبرک مذهبی بندرعباس است. این بنای تاریخی و مذهبی با سقف و مناره‌های میناکاری‌ شده و شیشه‌های رنگی، همواره توجه مردم محلی و مسلمانان کشورهای اطراف را به خود جلب کرده و احساس آرامش را به زائران القا می‌کند.

مسجد گله‌داری

مسجد گله‌داری که در محله اوزی‌ها واقع شده، از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی بندرعباس است. این بنا که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، توسط شخصی به نام حاج شیخ احمد گله‌داری ساخته شده و از بخش‌های مختلف مناره، شبستان، صحن و منبر تشکیل شده است.. دره داماش

اگر به طبیعت گردی علاقه مند هستید، تماشای دره داماش در بندر عباس را به شما توصیه می‌کنیم. دره داماش، یک طبیعت منحصر به فرد در این شهر است و جزو معروفترین دره‌های ایران دسته بندی شده، مجموعه‌ای از صخره‌های پلکانی با تخته سنگ‌هایی به اشکال مختلف در این منظر دیده می‌شوند. رودخانه‌ای با آب گوارا و شفاف، همانند آنچه در تصاویر هنری دیده‌اید، در لابه لای صخره‌ها جریان دارد. برای لذت بردن از این منظره بی نظیر، در فصل پاییز و زمستان به این منطقه سفر کنید.

 

 

 

 

اسکله قدیم بندرعباس

اسکله قدیمی شهر بندرعباس با ۱۸۵ متر طول و ۴٫۲۰ متر عرض، در مرکز شهر و در کناره بلوار طالقانی واقع شده و از قدیمی‌ترین مراکز تجاری و داد‌و‌ستد در ایران به‌شمار می‌آید. این اسکله در سال ۱۳۱۸ ساخته شده و امروزه از مراکز دیدنی مورد توجه مسافران است.

 

 

 

باغ پرندگان بندرعباس

باغ پرندگان شهر بندرعباس در مجموعه بزرگ پارک جنگلی طبیعت این شهر، با امکانات رفاهی مناسب برای گردشگران احداث شده است. در این باغ زیبا، بیش از ۹۰ گونه از پرندگان در محوطه‌های بسته و در هفت بخش جداگانه نگهداری می‌شوند. ارتفاع بلندترین قفس این باغ به ۲۵ متر می‌رسد.

 

 

 

 

جاذبه‌های گردشگری شهر بندر عباس

حمام گله داری

یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری بندر عباس در استان هرمزگان که پیشینه تاریخی بسیار ارزشمندی دارد، حمام گله‌داری است. قدمت این بنای تاریخی به دوران قاجایه باز می‌گردد. هم اکنون حمام گله داری به صورت یک موزه در معرض بازدید علاقمندان قرار گرفته است. موزه مردم شناسی شهر در این مکان قرار دارد. اگر به داخل حمام گله‌داری وارد شوید، مجسمه‌هایی را مشاهده می‌کنید که نمایانگر آداب و رسوم مردم منطقه هستند.

 

 

پل لاتیدان

یکی از مکان‌های تاریخی در بندر عباس که جزو جاذبه‌های گردشگری شهر قرار دارد، پل لاتیدان است و در شهرستان خمیر واقع شده است. کارشناسان باستان شناسی عقیده دارند قدمت این پل تاریخی به حدود ۵۰۰ سال پیش باز می‌گردد. طول این پل حدود یک کیلومتر است. متاسفانه طغیان آب رودخانه‌ها بخشی از آن را تخریب کرده است. هم اکنون نمای کلی از سازه اصلی برای بازدید علاقه مندان وجود دارد.

 

 

 

 

معروف‌ترین جشنواره‌های شهر بندرعباس

جشنواره مجسمه‌های شنی

یکی از جذابترین جشنواره‌هایی که در شهر بندرعباس برگزار می‌شود، جشنواره مجسمه‌های شنی است. این جشنواره یک رویداد بزرگ است که معمولاً در ساحل بوستان غدیر در این شهر برگزار می‌شود. افراد سعی می‌کنند با شن‌های ساحلی، مجسمه‌های متنوع را بسازند و در معرض نمایش بگذارند.

 

 

 

 

 

جشنواره خلیج فارس

یکی از جشنواره‌هایی که در شهر بندر عباس برگزار می‌شود و جزو جشنواره‌های ملی ایران شناخته شده است، جشنواره خلیج فارس است. این جشنواره در تاریخ دهم اردیبهشت ماه، هر ساله به مناسبت روز ملی خلیج فارس در این شهر برگزار می‌گردد. در این جشنواره، گروه‌های موسیقی از شهر نقاط مختلف استان هرمزگان، سیستان و بلوچستان و سایر هنرمندان این حوزه، برنامه اجرا می‌کنند.

جشنواره اقوام ایرانی

اگر می‌خواهید با آداب فرهنگ و رسوم اقوام ایرانی آشنا شوید، در جشنواره اقوام ایرانی که در شهر بندرعباس برگزار می‌شود شرکت کنید. این جشنواره از تاریخ بیستم دی ماه تا پایان دیماه برگزار می‌شود. اجرای موسیقی ملی و محلی، نمایشگاه و فروشگاه صنایع دستی اقوام مختلف ایران، دو نمونه از مراسم‌هایی هستند که در این جشنواره نمایش در می‌آید.

 

 

 

 

جشنواره خرید در شهر بندرعباس

اگر به گشت و گذار در بازارهای پر تردد شهر علاقه مند هستید و خرید کردن در بازارها را بسیار دوست می‌دارید، پیشنهاد می‌کنیم در اوایل دی ماه به این شهر ساحلی سفر کنید. جشنواره خرید بندر عباس ، برنامه‌های متنوعی را برای خرید تمام کالاها در مراکز خرید بزرگ و کوچک شهر ارائه می‌دهد.

همچنین برگزاری مراسم جشن شبانه به همراه قرعه کشی و اهدای جوایز، برگزاری نمایشگاه‌های غذاهای محلی و لباس‌های محلی، تئاترهای خیابانی نمونه‌ای از مراسم‌هایی هستند که در جشنواره خرید این شهر می‌توانید از نزدیک تماشا کنید.

 

نکاتی که لازم است در  سفر به بندرعباس بدانید

بندرعباس یکی از گرم‌ترین مناطق کشور، همراه با آفتاب سوزان، باران‌های رگباری و هوای شرجی است. بنابراین در زمان سفر عینک آفتابی، کلاه و کرم ضدآفتاب مناسب فراموش نشود. از سویی دیگر باران‌های تند و گاه‌ و بیگاه این شهر، ممکن است شما را غافلگیر کند و داشتن چتر لازمه پیشگیری از خیس شدن است. داشتن لباس نخی و مناسب برای سفر به بندرعباس از دیگر راه‌های فرار از گرمای این شهر است. برای بازدید از مکان‌های گردشگری و تجاری این شهر هم یک کفش پیاده‌روی مناسب، بطری آب و مقداری خوراکی و تنقلات به همراه داشته باشید باشید.